IPA Isopropyl Alcohol
ไอโซไพรพิล แอลกอฮอล์ (Isopropyl alcohol : IPA) หรือ ไอโซโพรพานอล (Isopropanol) หรือ Rubbing alcohol คือ เคมีภัณฑ์ชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นของเหลวใส ไม่มีสีและที่กลิ่นรุนแรงนัก จึงนิยมใช้เป็นตัวทำละลาย, สารฆ่าเชื้อในทางการแพทย์ นอกจากนี้ มักถูกใช้เป็นแอลกอฮอล์ในการทำความสะอาดพื้นผิว เฟอร์นิเจอร์ และสิ่งของต่างๆ บางครั้งจึงอาจเรียกแอลกอฮอล์ชนิดนี้อีกชื่อหนึ่งนี้ว่า แอลกอฮอล์เช็ดทำความสะอาด (rubbing alcohol) ก็ได้
ไอโซไพรพิล แอลกอฮอล์ ยังถูกนำไปใช้งานในผลิตภัณฑ์อื่นๆ อีกมากมาย ดังนี้
- ทำความสะอาดคราบน้ำมัน : เป็นตัวทำละลายประสิทธิภาพสูงและมีพิษน้อยกว่าตัวทำละลายชนิดอื่น จึงสามารถใช้ทำความสะอาดคราบน้ำมันได้เป็นอย่างดี
- ใช้ในการล้างคราบ : ล้างโมเดลเรซิ่น SLA, MSLA, DLP มีคุณสมบัติล้างเรซิ่นออกได้ดี, ล้างชิ้นงานจากเครื่องพิมพ์ และเครื่องพิมพ์ 3Dปริ้นเตอร์, งานหุ้มคาร์บอนใช้เช็ดทำความสะอาดก่อนพ่นแลค และ เก็บคราบงานหน้าแลคเกอร์ โดยไม่ทำลายผิวแลคเกอร์, งานเคลือบเรซิ่น สามารถผสมน้ำหมึก แล้วสเปรย์ลงบนเรซิ่นที่ยังไม่เซทตัว เพื่อสร้างลวดลาย โดยไม่ทำลายโครงสร้างเคมี
- ใช้ทำน้ำยาทำความสะอาดภายในบ้าน : ตั้งแต่น้ำยาเช็ดกระจก ไปจนถึงทำความสะอาดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ อาทิ กระจกหน้าต่าง กระจกบนโต๊ะ กระจกเงา หน้าจอโทรทัศน์ หรือ คอมพิวเตอร์
- ใช้ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี : เป็นตัวทำละลายที่มีประสิทธิภาพสูง จึงเป็นส่วนผสมในหลายอุตสาหกรรมปิโตรเคมี
- เป็นตัวทำละลาย : แชล็ค, manila, cyclohexanone-formaldehyde resin, kauri เป็นต้น
- ใช้ในการเตรียมสารต่างๆ : เช่น acetone, glycerol, amines, isopropyl acetate เป็นต้น
- ใช้ในอุตสาหกรรม : เช่น ทำหัวน้ำหอม ในสีย้อม ในหมึกพิมพ์ ผลิตเครื่องสำอาง เคมีซักล้าง และทำความสะอาด เภสัชกรรม surface coating, nitrocellulose damping
- ในทางการแพทย์ : นำไปใช้ทำความสะอาดฆ่าเชื้อตามอุปกรณ์ ฉีดฆ่าเชื้อโรคในห้องผ่าตัด ทำความสะอาดแผล ในทางการเกษตรเพาะเลี้ยงสัตว์มีการนำไปฉีดอาคารโรงเรือนเพื่อควบคุมโรคไม่ให้เกิดโรคระบาดต่างๆ
- เป็นตัวดูดความชื้น (dehydrating agent) : สำหรับ de-icing ในน้ำมันเชื้อเพลิง ในงานอิเลคทรอนิกส์ใช้ในการทำความสะอาดวัสดุุอุปกรณ์ต่างๆเช่น แผงวงจรอิเลคโทรนิคส์ ฮาร์ดดิสขั้วไฟฟ้า ที่มึฝุ่นคราบสกปรกของไขมัน คราบอ๊อกไซด์ หมึกหรือเคมีต่างๆ ใช้ไล่ความชื้นและไฟฟ้าสถิตย์ในแผงวงจร.
ชื่ออื่น : Propan-2-ol, Isopropanol, Rubbing alcohol, sec-Propyl alcohol, s-Propanol, iPrOH, IPA
ข้อควรระวัง : ควรเก็บให้พ้นมือเด็ก ห้ามสูดดมและอย่าให้เข้าตาหรือปากได้
คำเตือน : อาจทำให้เกิดอาการเมาคล้ายกับเอทิลแอลกอฮอล์ได้ สามารถกดสมองและกดการหายใจได้อย่างรุนแรง
วิธีการเก็บรักษา : เก็บรักษาแอลกอฮอล์ภายใต้ อุณหภูมิห้องที่เย็น ไม่เก็บใน ห้องน้ำ หรือ รถยนต์เก็บใน ภาชนะที่มิดชิด พ้นแสงแดด ความร้อน และ ความชื่น และ เก็บให้พ้นจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
